Teknologi Pengkomposan (TP) bagi pelestarian industri sawit di Malaysia
Oleh : Abdul Rahman Mahmud
Pengkomposan sisa kilang kelapa sawit merupakan penyelesaian terbaik bagi Pelestarian industri kelapa sawit dan alam sekitar. Pelestarian industri sawit meliputi pelaksanaan amalan baik pengurusan kilang seperti rawatan sisa effluen dan kitar semula bahan sampingan kilang sawit. Kaedah konvensional rawatan sisa dan pelupusan bahan sisa sampingan kilang sawit selalunya tidak bersifat mesra alam dan menjana pelepasan jumlah gas metana dan karbon dioksida yang tinggi ke udara.
Loji pengkomposan boleh dibina sebagai sebahagian daripada projek “Clean Development Mechanism (CDM)” ataupun mekanisme pembangunan bersih dengan menggunakan keseluruhan sisa pepejal yang dihasilkan oleh kilang kelapa sawit konvensional. Sebagai contohnya, buah tandan kosong, abu dandang, enapcemar decanter dan kira – kira 30% - 50 % sisa effluen kelapa sawit boleh digunakan untuk menghasilkan baja bio organik.
Kilang kelapa sawit konvensional boleh dipertingkatkan keupayaanya dengan menggunakan sistem dua-fasa decanter . Ini membolehkan jumlah sisa yang dihasilkan dapat dikurangkan iaitu pertama; lebih kurang 0.2 tan didalam slurry, kedua; jumlah 0.15 tan air dari condensate dan ketiga; 0.10 tan air basuhan didalam kira – kira 1 tan buah tandan segar (BTS) yang diproses. Ini membolehkan sepenuhnya sisa – sisa kilang sawit digunakan bagi tujuan pengkomposan.
Pendahuluan
Dengan peningkatan harga minyak sawit dipasaran antarabangsa, terdapat peningkatan terhadap kepentingan alam sekitar. Ini kerana harga minyak sawit yang tinggi di pasaran akan merangsang terhadap pembukaan lebih banyak ladang kelapa sawit dengan pembukaan secara besar – besar hutan bagi tujuan projek perladangan kelapa sawit di Malaysia dan Indonesia.
Aktivis alam sekitar dan kerajaan di negara – negara maju melihat kebimbangan terhadap perkembangan ini yang dijangka akan memusnahkan biodiversiti yang wujud di kawasan hutan, hingga menyebabkan kepupusan sesetengah flora dan fauna, dan juga menyebabkan berlakunya pencemaran udara, jerebu dan perubahan cuaca. Kaedah pembakaran terbuka kebanyakanya digunakan untuk membuka hutan sehingga boleh menyumbang terhadap pemanasan global.
Roundtable On Sustainable Palm Oil (RSPO) – Meja Bulat Bagi Pelestarian Sawit telah ditubuhkan pada ogos 2003, ianya melibatkan pelaksanaan amalan terbaik dalam perladangan dan pengurusan kilang bagi melestarikan industri kelapa sawit. Ini meliputi :
Pengurusan ladang, dan perlindungan air dan tanah.
Teknik pembakaran sifar dalam penanaman semula ladang.
Pengurusan makhluk perosak bersepadu.
Rawatan effluen dan kitar semula sisa sampingan minyak sawit
Perlindungan dan peningkatan biodiversiti.
Kebajikan dan modal insan
Pengurusan alam sekitar dan kualiti menyeluruh.
Kajian yang dibuat oleh Frank et al (2008) menunjukan pengkomposan buah tandan kosong dan effluen kilang sawit merupakan suatu penyelesaian lestari yang memenuhi kriteria RSPO, ia melibatkan ”pengurangan sisa, kitar semula sisa dan pelupusan sisa mengikut amalan mesra alam” dan ”Pelan untuk mengurangkan pencemaran dan pelepasan gas – gas rumah hijau dibangunkan, dilaksanakan dan dipantau”. Analisis kos menunjukan pengkomposan buah tandan kosong (BTK) bersama effluen kilang sawit mempunyai potensi kebolehuntungan (profitability) tertinggi berbanding semua alternatif lain yang telah dikaji. Alternatif lain tersebut meliputi, pengumpulan biogas dari effluen kilang sawit dan pengunaan biomass seperti fiber, buah tandan kosong sebagai sumber penjanaan tenaga.
PENGKOMPOSAN SISA - SISA KILANG SAWIT
Pengkomposan merupakan satu kaedah yang amat cekap dalam merawat sisa kilang kelapa sawit. Pengkomposan melibatkan penghuraian bahan organik yang keluar daripada sisa. Keperluan bagi tujuan pengkomposan adalah bergantung kepada faktor kelembapan udara, oksigen yang mencukupi, julat suhu yang sesuai dan nisbah kandungan karbon kepada nitrogen tidak kurang dari 30 :1.
Fiber daripada EFB menyediakan sumber karbon, manakala effluen kilang sawit ( daripada slurry decanter campur air basuhan dan kondensate) menyediakan sumber nitrogen. Fiber, slurry dan sisa cecair digabungkan untuk menghasilkan bahan pengkomposan. Proses pengkomposan melibatkan fermentasi aerobik semasa bahan organik terhurai kepada karbon dioksida, air, mineral dan bahan organik stabil. Di akhir tempoh pengkomposan, warna hitam keperangan, porous, span, likat dan bau busuk terhasil didalam bahan tadi.
Bahan kompos boleh dihantar semula dan dihantar ke estet. Penghuraian bahan organik dalam sisa berlaku hasil tindakan metabolik mikroorganisma yang mungkin atau boleh wujud secara semulajadi dalam sisa itu sendiri. Pengggunaan Mikrob Ozon (O3) disediakan dan ia bertujuan untuk memastikan hanya mikrob yang tepat bagi mempercepatkan pengkomposan berlaku.
Ia juga dibiakan didalam bahan pengkomposan untuk mencetuskan, mempercepatkan dan mengekalkan proses pengkomposan untuk berlaku.
KILANG SAWIT KONVENSIONAL DENGAN LOJI RAWATAN EFFLUEN (POME)
Terdapat lebih kurang 400 kilang kelapa sawit di seluruh Malaysia. Minyak Sawit Mentah (CPO) diekstrak daripada pemprosesan buah tandan segar, yang diproses 24 jam selepas ia dituai. Anggaran sisa yang dihasilkan bagi pelbagai jenis kilang kelapa sawit bagi setiap 1 tan BTS yang diproses adalah :
Ø 0.6 – 0.8 m3 effluen
Ø 0.23 tan tandan kosong
Ø 0.0035 tan pepejal dari decanter
Ø 0.02 tan abu boiler (dari pembakaran fiber dan tempurung isirong)
Kaedah konvensional bagi pelupusan dan rawatan sisa adalah :
Ø Buah tandan kosong (BTK) – ‘mulching’ dan pengkomposan (kaedah luar loji)
Ø Pepejal dari decanter – dihimpun di ladang sawit
Ø Effluen – sistem kolam, penjernihan, pelupusan tas tanah dan pelepasan ke alur air
Ø Abu dari boiler – di himpun di ladang sawit.
Kaedah konvensional diatas bagi rawatan dan pelupusan sisa tidak bersifat mesra alam dan menyebabkan penghasilan banyak gas metana dan karbon dioksida ke atmosfera. Merujuk kepada rajah 1, rawatan effluen kilang terdiri daripada kolam – kolam, bermula daripada kolam – kolam penyejukan, dua kolam pengasidan, empat kolam anaerobik, satu kolam aerobik dan akhir sekali satu kolam penstabilan ‘stabilisation pond’. Satu loji rawatan biasanya perlu mencapai tahap penjernihan sehingga aras BOD dibawah < 20 ppm pada kolam terakhirnya, sebelum ia dilepaskan ke alur air. KILANG SAWIT KONVENSIONAL DILENGKAPI DENGAN LOJI PENGKOMPOSAN DAN LOJI RAWATAN EFFLUEN Mutakhir ini, beberapa kilang sawit telah berusaha bagi membina loji pengkomposan seperti dalam rajah 2 dengan menggunakan keseluruhan sisa pepejal dan 30 – 50 % effluen yang dihasilkan oleh kilang sawit. Loji pengkomposan telah dibina di Lahad Datu, Sabah sebagai projek CDM untuk menggunakan sisa dengan kapasiti 45 tan sejam kilang konvensional. Sisa yang digunakan adalah effluen, buah tandan kosong, abu boiler dan kek decanter, diubah kepada baja bio organik. Kilang tersebut telah beroperasi sejak april 2007 dan validasi untuk Pengiktirafan Pengurangan Emisi (CER- Certified Emission Reduction) telah disempunakan pada sepetember 2007. MENINGKATKAN KEUPAYAAN KILANG SAWIT DENGAN LOJI PENGKOMPOSAN Loji pengkomposan CDM telah dibina di Sandakan dengan menggunakan kaedah Penyelesaian Pelepasan Sisa Sifar Zero Waste Discharge Solution untuk merawat keseluruhan sisa dihasilkan oleh kilang yang berkapasiti pemprosesan sebanyak 45 tan sejam.Penyelesaian Pelepasan Sisa Sifar melibatkan : 1) Pemasangan dua – fasa (fasa pepejal/cecair dan fasa minyak) sistem decanter bagi meningkatkan prestasi kilang, dan 2) Membina loji pengkomposan bagi menggunakan keseluruhan sisa yang dihasilkan oleh kilang. Dengan meningkatkan keupayaan kilang kelapa sawit kepada penggunaan baru sistem decanter dua-fasa (rujuk Appendiks A), jumlah sisa dapat dikurangkan kepada kurang daripada 0.2 tan daripada slurry, 0.15 tan bagi kondensate dan 0.10 tanh bagi air basuhan bagi setiap 1 tan buah tandan segar (BTS). Keseluruhan sisa kilang sawit digunakan bagi tujuan pengkomposan. Seperti yang ditunjukan dalam rajah 3, kilang beroperasi tanpa sebarang kolam effluen. Ini merupakan suatu anjakan baru bagi kilang konvensional dan suatu hala tuju baru untuk masa depan industri sawit. Apa yang diperlukan hanyalah sebuah kolam takungan slurry. Tenaga yang diperlukan untuk mengoperasikan loji rawatan effluen dipindahkan bagi mengoperasikan loji pengkomposan. Faedah bagi Penyelesian Pelepasan Sisa Sifar adalah : Ø Sisa cecair dapat dikurangkan daripada 0.75 tan daripada effluen kepada < 0.2 tan slurry; 0.15 tan kondensate, dan 0.1 tan air basuhan bagi setiap 1 tan buah tandan segar (BTS). Ø Kehilangan minyak didalam stesen ’oil room’ dapat dikurangkan. Ø Penggunaan air dapat dikurangkan sebanyak separuh. Tambahan pula,bahan kimia yang digunakan bagi tujuan rawatan air, dan jumlah saiz kolam takungan air dapat dikurangkan kepada separuh. Ø Minyak boleh didapati semula daripada ’Pelerai’ buah tandan kosong dan kuantiti minyak diperolehi kembali meningkat. Ø Jumlah penghasilan gas metana dapat dikurangkan. Ø Tiada lagi aktiviti pembersihan kolam dilakukan. Ø Tiada lagi aktiviti pelepasan effluen ke alur air dilakukan Ø Tiada sebarang sisa sampingan yang dikeluarkan dibuang daripada kilang. Ø Pendapatan tambahan daripada jualan Pensijilan Pengurangan Emisi (CERs) Ø Tiada kos berulang bagi penyelenggaraan bagi pam, aertor dan lain – lain. Ø Menjimatkan kos pelupusan buah tandan kosong Ø Sisa dapat diurus dalam persekitaran yang terkawal dan penghasilan 100% baja organik. Ø Penggunaan tenaga dapat dikurangkan dan dipindahkan ke loji pengkomposan.
Oleh : Abdul Rahman Mahmud
Pengkomposan sisa kilang kelapa sawit merupakan penyelesaian terbaik bagi Pelestarian industri kelapa sawit dan alam sekitar. Pelestarian industri sawit meliputi pelaksanaan amalan baik pengurusan kilang seperti rawatan sisa effluen dan kitar semula bahan sampingan kilang sawit. Kaedah konvensional rawatan sisa dan pelupusan bahan sisa sampingan kilang sawit selalunya tidak bersifat mesra alam dan menjana pelepasan jumlah gas metana dan karbon dioksida yang tinggi ke udara.
Loji pengkomposan boleh dibina sebagai sebahagian daripada projek “Clean Development Mechanism (CDM)” ataupun mekanisme pembangunan bersih dengan menggunakan keseluruhan sisa pepejal yang dihasilkan oleh kilang kelapa sawit konvensional. Sebagai contohnya, buah tandan kosong, abu dandang, enapcemar decanter dan kira – kira 30% - 50 % sisa effluen kelapa sawit boleh digunakan untuk menghasilkan baja bio organik.
Kilang kelapa sawit konvensional boleh dipertingkatkan keupayaanya dengan menggunakan sistem dua-fasa decanter . Ini membolehkan jumlah sisa yang dihasilkan dapat dikurangkan iaitu pertama; lebih kurang 0.2 tan didalam slurry, kedua; jumlah 0.15 tan air dari condensate dan ketiga; 0.10 tan air basuhan didalam kira – kira 1 tan buah tandan segar (BTS) yang diproses. Ini membolehkan sepenuhnya sisa – sisa kilang sawit digunakan bagi tujuan pengkomposan.
Pendahuluan
Dengan peningkatan harga minyak sawit dipasaran antarabangsa, terdapat peningkatan terhadap kepentingan alam sekitar. Ini kerana harga minyak sawit yang tinggi di pasaran akan merangsang terhadap pembukaan lebih banyak ladang kelapa sawit dengan pembukaan secara besar – besar hutan bagi tujuan projek perladangan kelapa sawit di Malaysia dan Indonesia.
Aktivis alam sekitar dan kerajaan di negara – negara maju melihat kebimbangan terhadap perkembangan ini yang dijangka akan memusnahkan biodiversiti yang wujud di kawasan hutan, hingga menyebabkan kepupusan sesetengah flora dan fauna, dan juga menyebabkan berlakunya pencemaran udara, jerebu dan perubahan cuaca. Kaedah pembakaran terbuka kebanyakanya digunakan untuk membuka hutan sehingga boleh menyumbang terhadap pemanasan global.
Roundtable On Sustainable Palm Oil (RSPO) – Meja Bulat Bagi Pelestarian Sawit telah ditubuhkan pada ogos 2003, ianya melibatkan pelaksanaan amalan terbaik dalam perladangan dan pengurusan kilang bagi melestarikan industri kelapa sawit. Ini meliputi :
Pengurusan ladang, dan perlindungan air dan tanah.
Teknik pembakaran sifar dalam penanaman semula ladang.
Pengurusan makhluk perosak bersepadu.
Rawatan effluen dan kitar semula sisa sampingan minyak sawit
Perlindungan dan peningkatan biodiversiti.
Kebajikan dan modal insan
Pengurusan alam sekitar dan kualiti menyeluruh.
Kajian yang dibuat oleh Frank et al (2008) menunjukan pengkomposan buah tandan kosong dan effluen kilang sawit merupakan suatu penyelesaian lestari yang memenuhi kriteria RSPO, ia melibatkan ”pengurangan sisa, kitar semula sisa dan pelupusan sisa mengikut amalan mesra alam” dan ”Pelan untuk mengurangkan pencemaran dan pelepasan gas – gas rumah hijau dibangunkan, dilaksanakan dan dipantau”. Analisis kos menunjukan pengkomposan buah tandan kosong (BTK) bersama effluen kilang sawit mempunyai potensi kebolehuntungan (profitability) tertinggi berbanding semua alternatif lain yang telah dikaji. Alternatif lain tersebut meliputi, pengumpulan biogas dari effluen kilang sawit dan pengunaan biomass seperti fiber, buah tandan kosong sebagai sumber penjanaan tenaga.
PENGKOMPOSAN SISA - SISA KILANG SAWIT
Pengkomposan merupakan satu kaedah yang amat cekap dalam merawat sisa kilang kelapa sawit. Pengkomposan melibatkan penghuraian bahan organik yang keluar daripada sisa. Keperluan bagi tujuan pengkomposan adalah bergantung kepada faktor kelembapan udara, oksigen yang mencukupi, julat suhu yang sesuai dan nisbah kandungan karbon kepada nitrogen tidak kurang dari 30 :1.
Fiber daripada EFB menyediakan sumber karbon, manakala effluen kilang sawit ( daripada slurry decanter campur air basuhan dan kondensate) menyediakan sumber nitrogen. Fiber, slurry dan sisa cecair digabungkan untuk menghasilkan bahan pengkomposan. Proses pengkomposan melibatkan fermentasi aerobik semasa bahan organik terhurai kepada karbon dioksida, air, mineral dan bahan organik stabil. Di akhir tempoh pengkomposan, warna hitam keperangan, porous, span, likat dan bau busuk terhasil didalam bahan tadi.
Bahan kompos boleh dihantar semula dan dihantar ke estet. Penghuraian bahan organik dalam sisa berlaku hasil tindakan metabolik mikroorganisma yang mungkin atau boleh wujud secara semulajadi dalam sisa itu sendiri. Pengggunaan Mikrob Ozon (O3) disediakan dan ia bertujuan untuk memastikan hanya mikrob yang tepat bagi mempercepatkan pengkomposan berlaku.
Ia juga dibiakan didalam bahan pengkomposan untuk mencetuskan, mempercepatkan dan mengekalkan proses pengkomposan untuk berlaku.
KILANG SAWIT KONVENSIONAL DENGAN LOJI RAWATAN EFFLUEN (POME)
Terdapat lebih kurang 400 kilang kelapa sawit di seluruh Malaysia. Minyak Sawit Mentah (CPO) diekstrak daripada pemprosesan buah tandan segar, yang diproses 24 jam selepas ia dituai. Anggaran sisa yang dihasilkan bagi pelbagai jenis kilang kelapa sawit bagi setiap 1 tan BTS yang diproses adalah :
Ø 0.6 – 0.8 m3 effluen
Ø 0.23 tan tandan kosong
Ø 0.0035 tan pepejal dari decanter
Ø 0.02 tan abu boiler (dari pembakaran fiber dan tempurung isirong)
Kaedah konvensional bagi pelupusan dan rawatan sisa adalah :
Ø Buah tandan kosong (BTK) – ‘mulching’ dan pengkomposan (kaedah luar loji)
Ø Pepejal dari decanter – dihimpun di ladang sawit
Ø Effluen – sistem kolam, penjernihan, pelupusan tas tanah dan pelepasan ke alur air
Ø Abu dari boiler – di himpun di ladang sawit.
Kaedah konvensional diatas bagi rawatan dan pelupusan sisa tidak bersifat mesra alam dan menyebabkan penghasilan banyak gas metana dan karbon dioksida ke atmosfera. Merujuk kepada rajah 1, rawatan effluen kilang terdiri daripada kolam – kolam, bermula daripada kolam – kolam penyejukan, dua kolam pengasidan, empat kolam anaerobik, satu kolam aerobik dan akhir sekali satu kolam penstabilan ‘stabilisation pond’. Satu loji rawatan biasanya perlu mencapai tahap penjernihan sehingga aras BOD dibawah < 20 ppm pada kolam terakhirnya, sebelum ia dilepaskan ke alur air. KILANG SAWIT KONVENSIONAL DILENGKAPI DENGAN LOJI PENGKOMPOSAN DAN LOJI RAWATAN EFFLUEN Mutakhir ini, beberapa kilang sawit telah berusaha bagi membina loji pengkomposan seperti dalam rajah 2 dengan menggunakan keseluruhan sisa pepejal dan 30 – 50 % effluen yang dihasilkan oleh kilang sawit. Loji pengkomposan telah dibina di Lahad Datu, Sabah sebagai projek CDM untuk menggunakan sisa dengan kapasiti 45 tan sejam kilang konvensional. Sisa yang digunakan adalah effluen, buah tandan kosong, abu boiler dan kek decanter, diubah kepada baja bio organik. Kilang tersebut telah beroperasi sejak april 2007 dan validasi untuk Pengiktirafan Pengurangan Emisi (CER- Certified Emission Reduction) telah disempunakan pada sepetember 2007. MENINGKATKAN KEUPAYAAN KILANG SAWIT DENGAN LOJI PENGKOMPOSAN Loji pengkomposan CDM telah dibina di Sandakan dengan menggunakan kaedah Penyelesaian Pelepasan Sisa Sifar Zero Waste Discharge Solution untuk merawat keseluruhan sisa dihasilkan oleh kilang yang berkapasiti pemprosesan sebanyak 45 tan sejam.Penyelesaian Pelepasan Sisa Sifar melibatkan : 1) Pemasangan dua – fasa (fasa pepejal/cecair dan fasa minyak) sistem decanter bagi meningkatkan prestasi kilang, dan 2) Membina loji pengkomposan bagi menggunakan keseluruhan sisa yang dihasilkan oleh kilang. Dengan meningkatkan keupayaan kilang kelapa sawit kepada penggunaan baru sistem decanter dua-fasa (rujuk Appendiks A), jumlah sisa dapat dikurangkan kepada kurang daripada 0.2 tan daripada slurry, 0.15 tan bagi kondensate dan 0.10 tanh bagi air basuhan bagi setiap 1 tan buah tandan segar (BTS). Keseluruhan sisa kilang sawit digunakan bagi tujuan pengkomposan. Seperti yang ditunjukan dalam rajah 3, kilang beroperasi tanpa sebarang kolam effluen. Ini merupakan suatu anjakan baru bagi kilang konvensional dan suatu hala tuju baru untuk masa depan industri sawit. Apa yang diperlukan hanyalah sebuah kolam takungan slurry. Tenaga yang diperlukan untuk mengoperasikan loji rawatan effluen dipindahkan bagi mengoperasikan loji pengkomposan. Faedah bagi Penyelesian Pelepasan Sisa Sifar adalah : Ø Sisa cecair dapat dikurangkan daripada 0.75 tan daripada effluen kepada < 0.2 tan slurry; 0.15 tan kondensate, dan 0.1 tan air basuhan bagi setiap 1 tan buah tandan segar (BTS). Ø Kehilangan minyak didalam stesen ’oil room’ dapat dikurangkan. Ø Penggunaan air dapat dikurangkan sebanyak separuh. Tambahan pula,bahan kimia yang digunakan bagi tujuan rawatan air, dan jumlah saiz kolam takungan air dapat dikurangkan kepada separuh. Ø Minyak boleh didapati semula daripada ’Pelerai’ buah tandan kosong dan kuantiti minyak diperolehi kembali meningkat. Ø Jumlah penghasilan gas metana dapat dikurangkan. Ø Tiada lagi aktiviti pembersihan kolam dilakukan. Ø Tiada lagi aktiviti pelepasan effluen ke alur air dilakukan Ø Tiada sebarang sisa sampingan yang dikeluarkan dibuang daripada kilang. Ø Pendapatan tambahan daripada jualan Pensijilan Pengurangan Emisi (CERs) Ø Tiada kos berulang bagi penyelenggaraan bagi pam, aertor dan lain – lain. Ø Menjimatkan kos pelupusan buah tandan kosong Ø Sisa dapat diurus dalam persekitaran yang terkawal dan penghasilan 100% baja organik. Ø Penggunaan tenaga dapat dikurangkan dan dipindahkan ke loji pengkomposan.
saya ingin berbagi dengan siapa pun di sini yang mencari pinjaman untuk bisnis atau pinjaman pribadi untuk menghubungi mr pedro di pedroloanss@gmail.com karena mr pedro dan perusahaan pinjamannya adalah semua yang saya percaya ketika datang ke solusi situasi keuangan jadi saya merekomendasikan ada yang mencari bantuan keuangan untuk menghubungi mr pedro dengan pinjaman 2 tingkat pengembalian tahunan, sekarang? Anda mengerti mengapa saya akan memilih pedro dengan perusahaan pinjamannya 100 keuangan asli.
ReplyDelete